KIYMETLİ EVRAK (BONO) ÜZERİNDE TAHRİFAT
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
2016/10560 E.
2017/1992 K.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan takipte; borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; takibe dayanak bononun miktara ilişkin rakam ile yazılan kısmında tahrifat yapıldığını ileri sürerek takibin tahrifat yapılan kısım yönünden durdurulmasını talep ettiği, mahkemece; senetteki miktarın 110.000,00 TL olduğuna ilişkin kesin ve kuvvetli bir delil olmaması, senetteki değişikliğin tahrifat olabileceği gözetilerek borçlu talebinin kabulü ile takibin 110.00 TL üzerinden devamına, karar verildiği görülmektedir.
1-Alacaklının temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre alacaklının temyiz itirazlarının REDDİNE;
2-Borçlunun temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; takibe konu bononun miktar hanesi yazılırken “0” ve “#” işaretlerinin hangisinin önce hangisinin sonra yapıldığı tespit edilememiştir. Bononun düzenlenme tarihindeki Türk lirasının değeri gözönüne alındığında 110.00 TL. İçin bono düzenlenmesi hayatın olağan akışına aykırıdır. Aksi yöndeki kabul aşırı şekilcilik olup, ağır hak kaybına neden olacaktır. Bu durumda, mahkemece tahrifat nedeniyle 110.000,00 TL.lik takibin iptali ile takibin 110,00 TL. üzerinden devamına hükmedilmesi isabetsizdir.
Öte yandan; İİK’nun 170/a maddesi gereğince; icra mahkemesi, müddetinde yapılan şikayet ve itiraz dolayısıyla, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını resen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir. Borçlunun, İİK’nun 168.maddesinde yazılı yasal 5 günlük sürede borca ya da imzaya itiraz etmesi veya zamanaşımı itirazında bulunması durumunda, takip konusu belgenin kambiyo senedi vasfını haiz olmadığının veya alacaklının kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip hakkının bulunmadığının tesbit edilmesi halinde, mahkemece, diğer itiraz nedenleri incelenmeksizin İİK’nun 170/a maddesi uyarınca re’sen takibin iptaline karar verilmesi gerekir.
TTK’nun 776/1-f. maddesinde; bonoda düzenlenme yerinin yazılı olması gerektiği, aynı Kanunun 777/4. maddesinde ise; “Düzenlendiği yer gösterilmeyen bir bononun, düzenleyenin adının yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılacağı” hüküm altına alınmıştır. Düzenlenme yeri olarak idari birim adının (kent, ilçe, bucak, köy gibi) yazılması yeterli olup, ayrıca adres gösterilmesi zorunlu değildir.
Somut olayda, takip dayanağı 30.09.2013 düzenlenme ve 15.11.2013 vade tarihli bonoda, düzenlenme yeri bulunmamakta olup düzenleyenin ikamet ettiği idari birim de yazılı olmadığından takibe konu bono kambiyo vasfında değildir.
O halde, mahkemece, takip dayanağı senedin düzenlenme yerinin bulunmaması nedeniyle, kambiyo senedi vasfını haiz olmadığı hususunun re’sen dikkate alınarak, İİK’nun 170/a maddesi uyarınca takibin tümden iptaline karar verilmesi gerekirken,tahrifat nedeniyle 110.000,00 TL.lik takibin iptali ile takibin 110,00 TL. üzerinden devamına hükmedilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
