FAZLA ÖDENEN BEDEL - İTİRAZIN İPTALİ

T.C.

YARGITAY

19. HUKUK DAİRESİ

2015/9076 E.

2016/1837 K.

8.2.2016 T.

• VADE FARKI ALACAĞININ İSPATI (Satış İlişkisinde Fazladan Ödediği Bedelin İadesi İçin Başlatilan İcra Takibine İtirazın İptali - Vade Farkı Alacağının Varlığının Davalı Satıcı Tarafından Kanıtlanması Gerektiği/Mahkemece Sipariş Formu Varsa Bu İstenilip Ayrıca Delil Listesi Ekinde Mahkemeye Sunulan Belgeler Üzerinde Davalının İtirazını Karşılayacak Mahiyette Bilirkişi İncelemesi Yaptırılıp Sonucuna Göre Bir Karar Verileceği)

• FAZLA ÖDENEN BEDELİN İADESİ (İtirazın İptali - Vade Farkı Alacağının Varlığının Davalı Satıcı Tarafından Kanıtlanması Gerektiği/Mahkemece Sipariş Formu Varsa Bu İstenilip Ayrıca Delil Listesi Ekinde Mahkemeye Sunulan Belgeler Üzerinde Davalının İtirazını Karşılayacak Mahiyette Bilirkişi İncelemesi Yaptırılıp Sonucuna Göre Bir Karar Verilmesi Gerektiği)

• İTİRAZIN İPTALİ (Satış İlişkisinde Fazladan Ödediği Bedelin İadesi İçin Başlatılan İcra Takibi - Vade Farkı Alacağının Varlığının Davalı Satıcı Tarafından Kanıtlanması Gerektiği/Mahkemece Sipariş Formu Varsa Bu İstenilip Ayrıca Delil Listesi Ekinde Mahkemeye Sunulan Belgeler Üzerinde Davalının İtirazını Karşılayacak Mahiyette Bilirkişi İncelemesi Yaptırılıp Sonucuna Göre Bir Karar Verilmesi Gerektiği)

2004/m.67

ÖZET : Davacı satış ilişkisinde fazladan ödediği bedelin iadesi için icra takibi başlatmış, davalı mahkemeye sunduğu cevabında, bu ödemelerin vade farkı alacağına mahsuben tahsil edildiğini savunmuştur. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda, vade farkına dair bir sözleşmenin olmadığı ve taraflar arasında uygulamanın da bulunmadığı bildirilmiş, mahkemece bu rapor uyarınca davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Ancak mahkemenin de kabulünde olduğu üzere vade farkı alacağının varlığının davalı satıcı tarafından kanıtlanması gerekir. Davalı bilirkişi raporuna itirazında delil listesi ekindeki belgelerin de incelenmesi talebi ile rapora itiraz etmiştir. Mahkemece sipariş formu varsa bu istenilip ayrıca delil listesi ekinde mahkemeye sunulan belgeler üzerinde davalının itirazını karşılayacak mahiyette bilirkişi incelemesi yaptırılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, taraflar arasında cari hesaba dair ticari ilişki bulunduğunu, müvekkilinin davalıdan aldığı ürünlere karşılık banka ve makbuz yolu ile ödeme yaptığını, müvekkilinin yaptığı kontrollerde davalının fazladan tahsilat yaptığının tespit edildiğini, davalının yanlış hesabı kabul ettiği ancak hatalı hesaba dair işlem yapmadığını, davalı aleyhine başlatılan icra takibinin davalının haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek, itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, fazla ödeme iddiasının yerinde olmadığını, davacı tarafından yapılan ödemelerin alınan ürünlerin karşılığı olduğunu, ödemelerin öngörülen sürelerde yapılmamış olmasından dolayı vade farkı tahakkuk ettirdiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, taraflar arasında vade farkı uygulanacağı hususunda yazılı sözleşme olmadığı gibi teamül de bulunmadığı, ayrıca davalı satıcı tarafından takip tarihinden önce düzenlenmiş bir vade farkı faturasının davacı alıcının ticari defter ve kayıtlarında olmadığı, bu sebeple davalının vade farkı uygulamasının yerinde olmadığı, davacının davalıdan takip tarihi itibariyle 18.926,26 TL alacaklı bulunduğu, davacının icra takibini USD cinsinden yaptığı göz önüne alındığında davacının hesap alacak bakiyesinin takip tarihi itibariyle USD'ye çevrilmesi ile 18.926,26 /TCMB döviz alış kuru) 2,25551 = 8.392,65 USD alacağı olduğu, davacının bu miktar için davalı hakkında icra takibi yapmakta ve iş bu davayı açmakta haklı ve hukuki yararının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, İcra Müdürlüğü'nün 2014/1575 Sayılı takip dosyasında davalının 8.392,65 USD'nin fiili ödeme günündeki TC. Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığına yönelik itirazının iptali ile takibin devamına, fazlaya dair istemin reddine, %20 icra inkar tazminatı tutarı 3.785,25 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.

Davacı satış ilişkisinde fazladan ödediği bedelin iadesi için icra takibi başlatmış, davalı mahkemeye sunduğu cevabında, bu ödemelerin vade farkı alacağına mahsuben tahsil edildiğini savunmuştur. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda, vade farkına dair bir sözleşmenin olmadığı ve taraflar arasında uygulamanın da bulunmadığı bildirilmiş, mahkemece bu rapor uyarınca davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Ancak mahkemenin de kabulünde olduğu üzere vade farkı alacağının varlığının davalı satıcı tarafından kanıtlanması gerekir. Davalı bilirkişi raporuna itirazında delil listesi ekindeki belgelerin de incelenmesi talebi ile rapora itiraz etmiştir. Mahkemece sipariş formu varsa bu istenilip ayrıca delil listesi ekinde mahkemeye sunulan belgeler üzerinde davalının itirazını karşılayacak mahiyette bilirkişi incelemesi yaptırılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istenmesi halinde iadesine, 08.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.