KIDEM TAZMİNATI HESABINDA ÜCRETİN TESPİTİ

T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

2015/27588 E.

2015/30902 K.

2.11.2015 T.

• KIDEM TAZMİNATI HESABINDA ÜCRETİN TESPİTİ ( Asıl Ücrete Ek Olarak İşçiye Sağlanan Para veya Para İle Ölçülebilen Menfaatlerin Göz Önünde Tutulacağı - İkramiye Devamlılık Arz Eden Prim Yakacak Yardımı Giyecek Yardımı Kira Aydınlatma Servis Yardımı Yemek Yardımı Gibi Ödemeler Kıdem Tazminatı Hesabında Dikkate Alınacağı/Özel Sağlık Sigortası Yardımı ya da Hayat Sigortası Pirim Ödemeleri de Para İle Ölçülebilen Menfaatler Kavramına Dahil Olduğundan Tazminata Esas Ücrete Ekleneceği )

• İŞÇİLİK ALACAKLARI TALEBİ ( Kıdem Tazminatına Esas Ücretin Belirlenmesi - Davacı İşçiye Sağlanan Yol Yemek Barınma ve Isınma Yardımları Konusunda Dava Dilekçesinde veya Yargılamanın Devamı Sırasında Açıklayıcı Bir Beyanda Bulunmadığı/Hükme Esas Alınan Hesap Raporunda Bilirkişi Afaki Olarak İşçiye Sağlanan Yardımların Belirlenemeyeceği )

• GENİŞLETİLMİŞ ÜCRET ( Kıdem Tazminatına Esas Ücretin Belirlenmesi - Satış Rakamları ya da Başkaca Verilere Göre Hesaplanan Pirim Değişkenlik Gösterse de Kıdem Tazminatı Hesabında Genişletilmiş Ücret Kavramı İçinde Değerlendirilmesi Gerektiği )

• HÜKMEDİLEN MİKTARIN NET Mİ YOKSA BRÜT MÜ OLDUĞUNUN BELİRTİLMEMESİ ( Kıdem Tazminatına Esas Ücretin Belirlenmesi - Hükmedilen Miktarların Net mi Yoksa Brüt mü Olduğunun Belirtilmemesinin İnfazda Tereddüt Oluşturacağının Düşünüleceği )

1475/m. 14

4857/m. 32

ÖZET : A ) Davacı kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.

Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dâhil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan pirim değişkenlik gösterse de, kıdem tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir.

Davacı vekili davacı işçiye sağlanan yol, yemek, barınma ve ısınma yardımları konusunda dava dilekçesinde veya yargılamanın devamı sırasında açıklayıcı bir beyanda bulunmamıştır. Hükme esas alınan hesap raporunda bilirkişi afaki olarak işçiye sağlanan yardımlar toplamı belirlenmesi isabetsizdir.

Hükmedilen miktarların net mi yoksa brüt mü olduğunun belirtilmemesinin infazda tereddüt oluşturacağının düşünülmemesi hatalıdır.

DAVA : A- ) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı işçinin davalıya ait birçok şantiyede çalıştığını, yol, yemek, barınma ve ısınma masraflarının davalı tarafça karşılandığını, iş akdinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini fakat tazminatlarının ödenmediğin iddia ederek kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

B- ) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini talep etmiştir.

C- ) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.

D- ) Temyiz:

Kararı davalı vekili yasal süresi içerisinde temyiz etmiştir.

E- ) Gerekçe:

1- ) Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- ) Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.

Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanununun 32'nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dâhil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan pirim değişkenlik gösterse de, kıdem tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir.

Davacı vekili davacı işçiye sağlanan yol, yemek, barınma ve ısınma yardımları konusunda dava dilekçesinde veya yargılamanın devamı sırasında açıklayıcı bir beyanda bulunmamıştır. Hükme esas alınan hesap raporunda bilirkişi afaki olarak işçiye sağlanan yardımlar toplamını 250 Amerikan Doları olarak esas almıştır. Aynı gün temyiz incelemesi yapılan 9. HD 2015/29179 Esas sayılı seri dosyalarda ve daha evvel Dairemizce temyiz incelemesi yapılan birçok dosyada davacı işçilere yapılan sosyal yardımların karşılığı 200 Amerikan Doları olarak kabul edilmiş ve bu kararlar Dairemizce onanmıştır ( 9. HD 04.05.2015 tarih ve 2015/7420 Esas 2015/16223 Karar sayılı ilamı ). Davacı lehine 250 Amerikan Doları miktarda sosyal yardım hesabı yapan bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması hatalıdır.

3- ) Hükmedilen miktarların net mi yoksa brüt mü olduğunun belirtilmemesinin infazda tereddüt oluşturacağının düşünülmemesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.