DANIŞTAY'DAN BELEDİYE PERSONELİNİN YEMEK YARDIMI KONUSUNDA EMSAL KARAR!

T.C.

DANIŞTAY

ONİKİNCİ DAİRE

2020/5255 E.

2021/1464 K.

18.03.2021 T.

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVALILAR) :

1- . Büyükşehir Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. .

2- . Belediye Başkanlığı

VEKİLİ: Av. .

KARŞI TARAF (DAVACI) : . Hizmetleri Emekçileri Sendikası

VEKİLİ: Av. .

İSTEMİN KONUSU:

. İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onikinci Dairesinin 30/06/2020 tarih ve E:2018/7542 K:2020/2610 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem:

Davacı Sendika tarafından, Tekirdağ İli Çorlu Belediye Başkanlığı itfaiye teşkilatında 24 saat esasına göre görev yapan personellere yemek yardımı yapılması talebiyle yapılan 07/02/2013 tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve işlem nedeniyle yoksun kalınan maddi kayıpların yasal faiziyle birlikte sendika üyelerine ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:

. İdare Mahkemesince, 21/10/2006 tarih ve 26326 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye İtfaiye Yönetmeliği'nin "Yemek" başlıklı 37. maddesinde; 24 saat iş, 48 saat istirahat şeklinde çalışan itfaiye personeline 3, 12 saat iş, 24 saat istirahat ve 12 saat iş, 12 saat istirahat şeklinde çalışan itfaiye personeline 2, 12 saatten az çalışan itfaiye personeline 1 öğün yemek verileceği, yiyecek giderlerinin 657 sayılı Kanunun 212. maddesi esas alınarak belediyece karşılanacağının kurala bağlandığı, Çorlu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü'nde görev yapan ve 24 saat çalışma esasına göre çalışan itfaiye personeline mevzuat hükümleri uyarınca çalıştıkları süre dikkate alınarak yemek verilmesi gerektiğinden, yemek yardımı yapılması talebiyle yapılan başvurunun cevap verilmeyerek zımnen reddine dair dava konusu işlemde yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine uygunluk bulunmadığı, diğer yandan, idarelerin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinden doğan zararların karşılanmasının Anayasal bir yükümlülük olduğu gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline ve işlem nedeniyle Çorlu Belediyesi İtfaiye Teşkilatında çalışan davacı Sendika üyelerinin yoksun kaldığı maddi haklarının idareye başvuru tarihi olan 07/02/2013 tarihinden itibaren davalı idarece tazminine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti:

Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onikinci Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENLERİN İDDİALARI:

1-. Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından, davacı Sendikanın başvuruda bulunduğu 07/02/2013 tarihinde Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın tüzelkişilik kazanmadığı, dava tarihi olan 15/05/2013 tarihinde de Tekirdağ Büyükşehir Belediyesinin kurulmadığı, 06/12/2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimlerin ardından tüzelkişilik kazanarak kurulan Belediyenin dava konusunda herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, Belediye çalışanlarına karşı tüm yasal yükümlülüklerinin yerini getirildiği, tüzelkişiliğin kazanılmasından itibaren itfaiye personeline dava dilekçesi ile talep edilen yemek yardımının mevzuata uygun olarak yapıldığı, ilçe belediyesi tarafından tesis edilen işlemle ilgili olarak sorumlu kabul edilerek kendilerine husumet yöneltilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı, dava konusu işlemle ilgili Belediyelerinde herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı ileri sürülmektedir.

2- . Belediye Başkanlığı tarafından, 6360 sayılı Kanun kapsamında Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi kurulduğundan ve 5216 sayılı Kanun'a, Ek 2. madde eklenerek, birleşme, katılma veya 5216 sayılı Kanun'un Geçici 2. maddesi gereğince büyükşehir belediye sınırlarına giren belediyelerin yürütmekte olduğu su, kanalizasyon, katı atık, ulaşım, her çeşit yolcu ve yük terminalleri, toptancı halleri, mezbaha, mezarlık ve itfaiye hizmetlerine ilişkin olmak üzere bina, tesis, araç, gereç, taşınır ve taşınmaz malları ve bu hizmetlerin yerine getirilmesine yönelik yatırım, alacak ve borçları ile bu hizmet dallarında çalışmakta olan memur, sözleşmeli personel ve işçilerin büyükşehir belediyesine veya ilgili bağlı kuruluşuna devredileceği düzenlemesi gereğince Belediyelerinin taraf sıfatının ortadan kalktığı, kanundan kaynaklı bir devir söz konusu olduğundan, Belediyelerinin itfaiye hizmetleri ile ilgili bir sorumluluklarının kalmadığı ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİNİN DÜŞÜNCESİ:

Karar düzeltme isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin 30/06/2020 tarih ve E:2018/7542 K:2020/2610 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Davacı Sendika tarafından, 07/02/2013 tarihli dilekçe ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 212. maddesi ve bu maddeye dayanılarak 19/11/1986 tarih ve 86/11220 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ve 11/12/1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurları Yiyecek Yönetmeliği'nin 3. maddesi ile 21/10/2006 tarih ve 26326 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulan Belediye İtfaiye Yönetmeliği'nin "Yemek" başlıklı 37. maddesi gereğince itfaiye teşkilatı personeline yemek yardımı yapılması talebiyle davalı idarelerden Çorlu Belediye Başkanlığı'na başvuru yapılmış, başvurunun cevap verilmeyerek zımnen reddi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Sosyal Haklar ve Yardımlar" başlıklı VI. Kısmı'nda yer alan 212. maddesinde, "Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlıyacakları bir yönetmelik ile tesbit olunur." kuralı gereği, 11/12/1986 tarih ve 19308 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nin 3. maddesinde, "Yiyecek yardımı yemek verme şeklinde yapılır. Bu yardım karşılığında nakten bir ödemede bulunulmaz....", 4. maddesinde, "Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. Ödenek dağıtımı yemek servisi kurulacak kurumdaki memur sayısı dikkate alınmak suretiyle yapılır....", 5. maddesinin birinci fıkrasında; "Kurum bütçelerine yiyecek yardımı karşılığı olarak konulan ödenek, memurlara yemek vermek üzere kurulan yemek servisi, yardım sandığı, dernek veya bu mahiyetteki kuruluşa ödenir.", ikinci fıkrasında; "Yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla atamaya yetkili amirin onayı ile kurulabilir." kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği'nde, Devlet memurlarının yiyecek yardımından yararlanabilmesi belirli kural ve koşullara bağlanmıştır. Bu kapsamda, yiyecek yardımı biçiminin yemek verme şeklinde olması gerektiği düzenlenmiş, bu yardım karşılığında nakten bir ödeme yapılmasına imkan bulunmadığı da vurgulanmak suretiyle, ayni yiyecek yardımı dışında bir başka yöntem izlenmesi engellenmiştir.

Buna göre, yemek servisi yapılabilmesi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması koşuluna bağlı bulunduğundan, bu iki koşulun gerçekleşmesi halinde atamaya yetkili amirin onayı ile yemek servisi yapılabilmesi mümkün olup, bunun dışında başka bir ad altında veya biçimde yiyecek yardımı yapılabilmesi söz konusu olamayacaktır.

Bu durumda, yukarıda belirtilen ilgili mevzuatta, yemek verme dışında başka bir şekilde yiyecek yardımı biçimi öngörülmediği gibi, açık bir şekilde bu yardım karşılığında nakden bir ödeme yapılamayacağı da vurgulanmış olduğundan, davacı Sendika tarafından yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, anılan işlemin iptali ile işlem nedeniyle Çorlu Belediyesi İtfaiye Teşkilatında çalışan davacı Sendika üyelerinin yoksun kaldığı maddi haklarının idareye başvuru tarihi olan 07/02/2013 tarihinden itibaren davalı idarece tazmini yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarelerin temyiz istemlerinin kabulüne,

2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali ile işlem nedeniyle Çorlu Belediyesi İtfaiye Teşkilatında çalışan davacı Sendika üyelerinin yoksun kaldığı maddi haklarının idareye başvuru tarihi olan 07/02/2013 tarihinden itibaren davalı idarece tazminine ilişkin. İdare Mahkemesinin. tarih ve E:., K:. sayılı kararının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 18/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.