NOKSAN HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN VERİLECEK SÜRE YASAL DÜZENLEMEYE UYGUN DEĞİL İSE HUKUKİ SONUÇ DOĞURMAMASI

T.C.

ADANA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

10. HUKUK DAİRESİ

2022/3053 E.

2023/564 K.

25.04.2023 T.

TAŞINMAZ İHALESİNİN FESHİ İSTEMİ

NOKSAN HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN VERİLECEK SÜRE YASAL DÜZENLEMEYE UYGUN DEĞİL İSE HUKUKİ SONUÇ DOĞURMAMASI

DAVA HARCI YATIRILMADAN DAVA ŞARTI OLAN TEMİNATIN YATIRILMADIĞI GEREKÇESİYLE DAVANIN USULDEN REDDİNE KARAR VERİLEMEMESİ

DAVACIYA HARÇLARI TAMAMLAMASI İÇİN SÜRE VERİLİP HARÇ YATIRILIRSA TEMİNAT ŞARTINA İLİŞKİN İŞLEMLERİN YAPILMASI SURETİYLE SONUCA GİDİLMESİ GEREKMESİ

ÖZETİ: Uyuşmazlık, taşınmaz ihalesinin feshine karar verilmesi talebine ilişkindir. Somut olayda, ilk derece mahkemesince, şikayetçinin ihalenin feshini isteyebilecek kişilerden olmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine ve şikayetçinin "ihale bedelinin %10'u oranında para cezasına mahkum edilmesine" karar verildiği görülmüştür. O halde İlk Derece Mahkemesince; öncelikle davacıya harçları tamamlaması için Harçlar Kanunu'nun ilgili maddesine uygun olacak şekilde süre verilip, harç yatırılırsa teminat şartına ilişkin işlemlerin yapılması suretiyle sonuca gidilmesi gerektiğinden şikayetçi vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu gereğince kaldırılmasına, eksiklikler giderilerek yeniden yargılama yapılarak karar verilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine gönderilmesine, sair istinaf sebeplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.

Adana 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 28.09.2022 tarih 2022/462 esas 2022/570 karar sayılı mahkeme kararının süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine işin gereği görüşülüp düşünüldü:

DAVA: Davacı üçüncü kişi M.A. vekili dava dilekçesinde özetle;

Adana 9. İcra Müdürlüğünün 2016/13600 E sayılı dosyasından Adana İli Çukurova ilçesi Toros Mah. 5423 Ada … Parsel ... Kat … numaralı bağımsız bölümün satışının yapıldığını, İİK'nun 133.maddesine göre önceki ihale kararının kaldırılmasına sebebiyet verdiği gerekçesiyle müvekkilinin ihaleye katılmasının engellendiğini, bu durumun ihaleye fesat karıştırıldığı anlamına geldiğini belirterek ihalenin feshine karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP: Davalı-Alacaklı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının, ihaleye katılımının engellendiğine yönelik iddiasının asılsız olduğunu belirterek davanın reddine, davacının %10'u oranında para cezasına mahkûm edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

İhale alıcısı ve borçlular davaya cevap vermemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Davacı M.A.'ün icra takibinin tarafı olmadığı, feshi talep olunan 16.08.2022 tarihli ihaleye pey sürerek katılm sağlamadığı, dolayısıyla İİK 134/2 maddesi kapsamında ihalenin feshini isteyebilecek kişilerden olmadığı gerekçesiyle şikayetin aktif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile reddine 7343 Sayılı Kanun ile değişik İİK 134 maddesi ve şikayet ile ileri sürülen fesih gerekçeleri nazara alınarak davacı aleyhine takdiren %10 oranında para cezasına hükmolunmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; %5 oranındaki teminatın yatırılması için süre verilmeden davanın reddine karar verilmesinin kanuna aykırı olduğunu bertmiş ve dava dilekçesi içeriğini tekrar ederek ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı-Alacaklı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; Şikayetçinin ihalenin feshini isteyebilecek kişilerden olmadığını, nispi istinaf harcının yatırılması için verilen kesin sürede istinaf harcının yatırılmadığından istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmesinin gerektiğini belirtmiş ve cevap dilekçesini tekrar ederek istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.

GEREKÇE:

Uyuşmazlık, taşınmaz ihalesinin feshine karar verilmesi talebine ilişkindir.

Adana 9. İcra Müdürlüğünün 2016/13600 E sayılı dosyası incelendiğinde, alacaklı banka tarafından M.Ö. ve Ö. Züccaciye ... Ltd. Şti aleyhine yapılan takipte M.Ö. adına kayıtlı iken takip sırasında Y.E. ve Ş.A.'e devredilen dava konusu taşınmazın 16/08/2022 tarihinde davalı Y.E.'a ihale edildiği, davanın 23/08/2022 tarihinde açıldığı görülmüştür.

Davalı vekili nispi istinaf harcının verilen kesin sürede yatırılmadığını ileri sürmüş ise de; Harçlar Kanununa ekli (1) Sayılı Tarife hükümlerine göre, istinaf başvurusunun nispi harca tabi olmayıp maktu harca tabi olduğu ve muhtıra tebliğinden önce istinaf başvurusunda bulunan şikayetçinin 220,70 TL maktu harcı yatırdığı görülmüştür.

İİK'nun 134/3 maddesinde, "Satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişilerce yapılan ihalenin feshi talebi, ihale bedeli üzerinden nispi harca tabidir. Bu harcın yarısı talepte bulunulurken peşin olarak yatırılmak; zorundadır. Talebin kabulü hâlinde bu harç başka bir kimseye yüklenmez ve istem hâlinde iade edilir. Talebin reddi hâlinde ise alınan bu harç iade edilmez ve harcın kalan kısmı ihalenin feshini isteyenden tahsil edilir." hükmü yer almaktadır.

Harçlar Kanununun 30.maddesinde "Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." hükmü yer almaktadır.

Noksan harcın tamamlanması için verilecek süre yasal düzenlemeye uygun değil ise hukuki sonuç doğurmaz (Yargıtay 12 HD'nin 2022/13198 E, 2023/753 K sayılı emsal kararı).

Ayrıca, İİK'nun 134/4 maddesinde, "Satış isteyen alacaklı, borçlu, resmî sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişilerce yapılan ihalenin feshi talebinde, talepte bulunulurken, ilgili kişilerin muhtemel zararına karşılık olmak üzere ihale bedelinin yüzde beşi oranında teminat gösterilmesi şarttır. Talebin reddine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde genel hükümlere göre tazminat davasının açılmaması hâlinde hükmedilen para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca tahsili için durum mahkemece tahsil dairesine bildirilir. Tahsil dairesi alınan teminattan, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde para cezasını tahsil etmezse talep hâlinde teminat ilgilisine iade edilir." hükmü yer almaktadır.

Dava harcı, diğer dava şartlarından önce gelir. Bu nedenle, dava harcı yatırılmadan dava şartı olan teminatın yatırılmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilemez.

Somut olayda, ilk derece mahkemesince, şikayetçinin ihalenin feshini isteyebilecek kişilerden olmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine ve şikayetçinin "ihale bedelinin %10'u oranında para cezasına mahkum edilmesine" karar verildiği görülmüştür.

O halde İlk Derece Mahkemesince; öncelikle davacıya harçları tamamlaması için Harçlar Kanunu'nun 30. maddesine uygun olacak şekilde süre verilip, harç yatırılırsa teminat şartına ilişkin işlemlerin yapılması suretiyle sonuca gidilmesi gerektiğinden şikayetçi vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının HMK.nun 353-1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, eksiklikler giderilerek yeniden yargılama yapılarak karar verilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine gönderilmesine, sair istinaf sebeplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1- Şikayetçi vekilinin Adana 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 28.09.2022 tarih 2022/462 esas 2022/570 karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun KABULÜ ile ilk derece mahkemesinin kararının HMK.nun 353-1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, sair istinaf sebeplerinin bu aşamada incelenmesine YER OLMADIĞINA davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,

2- Şikayetçi tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde geri verilmesine,

3- İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderinin ilk derece mahkemesi tarafından kurulacak esasa ilişkin hükümde dikkate alınmasına,

4- Kararın yerel mahkemesince taraflara tebliğine,

Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 25.04.2023 tarihinde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.